GESTACIJSKI DIJABETES I MIO INOZITOL
Ako uzmemo u obzir podatke od IDF-a (International Diabetes Federation) 16.2 posto je današnja prevalencija nekog oblika hiperglikemije tokom trudnoće. Svaka sedma trudnoća je sa gestacionim dijabetesom. Broj žena kojima se postavlja dijagnoza gestacijskog dijabetesa povećava se u celom svetu. Nalaženje jednostavnih i isplativih načina za sprečavanje nastanka gestacijskog dijabetesa veoma je važno.
Žene koje razviju gestacijski dijebetes imaju viši rizik dobijanja komplikacija tokom trudnoće i porođaja, kao i razvoja dijabetesa kasnije u životu. Deca majki koje imaju gestacijski dijabetes mogu biti veće nego što bi trebale biti, što potencijalno može prouzrokovati ozlede beba pri porođaju. Ta deca imaju veći rizik od dijabetesa čak i kao mala deca ili mladi odrasli.
Rizik za nastanak gestacijskog dijabetesa
Rizik za nastanak gestacijskog dijabetesa je veći kod
- trudnica sa prekomernom telesnom masom,
- kod žena koje u porodici imaju anamnezu dijabetesa tip II,
- koje su starije od 35 godina i
- one koje su u ranijim trudnoćama rodile dete teže od 5 kg.
Žene s jednim ili više nabrojanih faktora rizika testiraće se na gestacijski dijabetes i pre 24. nedelje trudnoće.
Insulinska rezistencija
Izgleda da insulinska rezistencija igra ključnu ulogu u razvoju gestacijskog dijabetesa. Kod žena s insulinskom rezistencijom normalne fiziološke promene koje se javljaju u trudnoći vode ka povećanom nivou glukoze u krvi. Visok nivo glukoze u majčinoj krvi povećava zalihe masnog tkiva fetusa i ometa normalan razvoj. Insulinska rezistencija i nivo glukoze u krvi se vraća u normalne okvire nakon porođaja u većini slučajeva. Međutim, istraživanja su pokazala da gotovo polovina trudnica s gestacijskim dijabetesom razvije dijabetes tip II tokom sledećih pet godina.
U velikom broju slučajeva, gestacijski dijabetes se može držati pod kontrolom pravilnom ishranom i fizičkom aktivnošću.
Takođe, postizanje i održavanje poželjne telesne mase nakon trudnoće smanjuje rizik razvoja dijabetesa tip II kasnije u životu.
Dijeta za obolele od gestacijskog dijabetesa
Dijeta za obolele od gestacijskog dijabetesa sastoji se od nešto višeg udela proteina (do 20 %) i nešto nižeg udela ugljenih hidrata (45 – 50 %) i umerene količine masti (30 – 35 %). Vrlo se često spominje kako je referentni energetski unos za dijetu kod gestacijskog dijabetesa 1800 kcal, međutim, uvek je bolje krojiti dijetu prema individualnim potrebama uz stalno praćenje nivoa glukoze u krvi.
Dnevni prehrambeni unos trebalo bi raspodeliti na 3 glavna obroka i 2-3 međuobroka. Redovni, unapred planirani obroci i međuobroci glavni su element u regulaciji nivoa glukoze u krvi. S obzirom da ugljeni hidrati najviše utiču na nivo glukoze u krvi, posebnu pažnju treba obratiti na količinu i kvalitet ugljenih hidrata koje trudnica unosi. Posebno treba izbegavati jednostavne šećere i konzumni beli šećer, a prednost treba davati ugljenim hidratima koji poseduju nisku vrednost glikemijskog indeksa. Prehrana treba obilovati neprobavljivim prehrambenim vlaknima. Pokazalo se da dijeta bogata prehrambenim vlaknima obezbeđuje bolju kontrolu glukoze u krvi i osećaja gladi.
Mio-inozitol
Mio-inozitol je prirodni šećer koji se nalazi u žitaricama, kukuruzu, zelenom povrću i mesu, a ima ulogu u osetljivosti tela na insulin.
Najveći broj kliničkih studija sa mio inozitolom i njegovom primenom u lečenju PCOS (policistični ovarijalni sindrom),poboljšanju kvaliteta jajnih ćelija u procesu zatrudnjivanja ili prilikom raznih asistiranih VTO tehnika sprovodi se u Italiji.
Cochran baza je istražila četiri studije koje su sprovedene na 567 žena koje su bile manje od 11 nedelja do 24 nedelje trudne na početku istraživanja i koje su tokom trudnoće uzimale dodatke ishrani sa mio inozitolom u cilju sprečavanja nastanka gestacijskog dijabetesa.
Mio-inozitol je vezan uz smanjenje učestalosti gestacijskog dijabetesa , s 28% u žena koje nisu uzimale dodatak, na između 8% i 18% u žena koje su ga uzimale. Nije bilo neželjenih efekata kod majki na terapiji u dvema studijama koje su prijavile taj ishod (ostale dve studije ga nisu spomenule).
Mio-inozitol kao dodatak ishrani tokom trudnoće pokazuje obećavajuće rezultate u sprečavanju gestacijskog dijabetesa, ali se smatra da je neophodno uraditi još veća klinička istraživanja kako bi primena mio inozitola u prevenciji gestacijskog dijabetesa bila rutinska.
Gyinos je kombinacija mio-inozitola i folne kiseline koja se primenjuje oralnim putem kao dodatak ishrani.
Preporučuje se primena 2 puta dnevno po jedna kesica koja se razmuti u vodi i popije. Obezbeđena je mesečna terapija. Najduža prijavljena upotreba mio-inozitola za poboljšanje plodnosti je 12 meseci.
