ŠUNJA SE, TIHO, NA PRSTIMA?PREDIJABETES!
Predijabetes nema simptome i to je osnovni razlog zbog kojeg se bolest otkrije tek kada su već nastupile posledice dugogodišnje loše regulacije nivoa šećera u krvi.
Kod predijabetesa ne postoje znaci šećerne bolesti kao što su žeđ i pojačano mokrenje, ali postoje metabolički poremećaji koji i u vreme predijabetesa podstiču razvoj makrovaskularnih oboljenja. Predijabetes zato nije bezazleno stanje.
Iako nema simptoma, postoji otpornost na delovanje insulina u mišićnim i masnim ćelijama koja dovodi do prekomernog lučenja insulina iz oštećenih beta ćelija pankreasa.
Kod osobe sa predijabetesom su oštećenja kardiovaskularnog sistema već počela, ali to se može zaustaviti u ovoj fazi. Cilj je detektovati rano ovu grupu bolesnika i već u predijabetesu započeti lečenje, odnosno podsticanje zdravih životnih stilova koji imaju najveći efekat, veći od bilo kojeg leka, na zaustavljanje širenja dijabetesa tipa 2.
Konstantno visok šećer u krvi i povišene masnoće dovode do stvaranja plaka na zidovima krvnih sudova, što onda dovodi do smanjenog protoka krvi i do srčanog ili moždanog udara. Često se dijabetes otkrije tek kada pacijent završi u jedinici intenzivne nege zbog infarkta.
Smatra se da predijabetes ima između 35 i 40 posto mlađih ljudi, oko 51% starijih od 65 godina, a samo 11% toga je svesno. Istraživanja pokazuju da u SAD-u svaka treća odrasla osoba ima predijabetes.
Šta je razlog ili okidač nastanka predijabetesa?
Tačan uzrok predijabetesa i dijabetesa nije poznat, iako je utvrđeno da porodično nasleđe i genetika imaju važnu ulogu. Istraživanja su otkrila i neke gene koji se povezuju s insulinskom rezistencijom. Isto tako, gojaznost i fizička neaktivnost važni su u nastanku predijabetesa. Onaj ko ima predijabetes ne može pravilno da metaboliše šećer (glukozu), zbog čega se ona prekomerno taloži u krvnim ćelijama umesto da obavlja svoju funkciju u mišićima.
Kako se predijabetes dijagnostikuje?
Predijabetes se dijagnostikuje kada se dokaže nivo šećera u krvi natašte između 5,6 i 6,9 mmol/l te dva sata nakon jela između 7,8 i 11 mmol/l.
Zdrava osoba trebala bi imati šećer natašte ispod 5,6 mmol/l i dva sata nakon jela ispod 7,8 mmol/l.
Kada je potrebno uraditi testiranje?
- ako imate indeks telesne mase veći od 25 (ITM izračunajte tako da telesnu masu u kilogramima podelite s kvadratom visine u metrima)
- ako imate masne naslage na stomaku
- ako ste fizički neaktivni
- ako se umarate češće i više nego ranije
- ako imate više od 45 godina
- ako neko u vašoj porodici već ima šećernu bolest
- ako ste tokom trudnoće razvili trudnički (gestacijski) dijabetes
- ako ste rodili dete teže od 4 kilograma
- ako imate sindrom policističnih jajnika
- ako imate visoki krvni pritisak
- ako vam je HDL holesterol niži od 0,9 mmol/l ili su trigliceridi iznad 2,83 mmol/l
- ako imate dijagnostikovan poremećaj spavanja (apneju)
- ako je koža tamna na nekim delovima tela najčešće na vratu, pregibima i naborima kolena, preponama i pazusima –takozvana crna akantoza (Acanthosis nigricans) koja može nastati, uz ostalo, zbog hiperpigmentacije prouzrokovane viškom insulina koji “izbija” na kožu.
GlukogelS, dekstrozni gel brzo podiže nivo šećera u krvi i energiju u stanju hipoglikemije.
