KAKO OLAKŠATI SIMPTOME IRITABILNOG KOLONA?
Sindrom iritabilnog creva (IBS, irritable bowel syndrome) čest je poremećaj koji se manifestuje nelagodnošću, odnosno, bolovima u abdomenu, nadutošću i promenjenim ritmom pražnjenja creva u smislu dijareje i/ili zatvora u trajanju od najmanje tri meseca.
Bol u abdomenu je karakteristična za IBS i rezultat je jakih kontrakcija glatkih mišića creva ili povećane osetljivosti na rastezanje creva.
Iritabilni crevni sindrom se javlja kod 10-15 % odraslih osoba, a učestalost je dvostruko veća kod žena.
Lečenje je zahtevno i dugotrajno i zahteva odnos pun poverenja između pacijenta i lekara.
Mehanizmi nastanka IBS-a nisu do kraja poznati, a smatra se da uticaj imaju netolerancija na hranu, neadekvatan odgovor organizma na psihičku napetost – stres, postojanje gastrointestinalne infekcije u ranijoj životnoj dobi, poremećaji u pokretljivosti creva, visceralna preosetljivost i disfunkcija na relaciji mozak-crevo.
Različiti psihički čimbenici i emocionalna stanja dovode do promena u funkciji probavnih organa, a hoće li nastati poremećaj ne zavisi samo o vrsti nadražaja već i o samoj strukturi ličnosti. Depresivna stanja dovode do smanjenja sekrecije probavnih sokova i motiliteta želuca i creva , dok napetost – stres povećavaju sekreciju i motilitet.
Približno 60 % osoba koje pate od sindroma iritabilnog creva veruju da određena hrana pogoršava njihove simptome, a istraživanja pokazuju da intolerancije i alergije na hranu mogu biti „okidač“ za simptome sindroma iritabilnog creva.
Na razvoj bolesti i pogoršanje simptoma utiče preosetljivost na određenu vrstu hrane, preosetljivost na laktozu, sorbitol i fruktozu, neravnoteža crevne mikroflore, preteran unos masnoća, prejedanje, neredovno i prebrzo konzumiranje hrane , prevelik unos alkohola, kafe i gaziranih pića.
Ipak, postoje namirnice koje mogu pomoći kod ovoga stanja pa se preporučuje konzumiranje voća i povrća, žitarica punog zrna (odnosno namirnica bogatih prehrambenim vlaknima) i fermentisanih mlečnih proizvoda .Istovremeno se preporučuje izbegavanje određenih namirnica kao one sa visokim procentom masnoća i kofeina, što također može imati blagotvorno dejstvo.
Pored preporuka o zdravoj i redovnoj ishrani, obaveznoj fizičkoj aktivnosti koja poboljšava opšte stanje organizma, pacijentima se obavezno preporučuje i primena spazmolitika koji deluju na smirivanje simptoma i abdominalne boli.
U Master studiji objavljenoj 2015. godine bilo je uključeno 436 IBS pacijenata selektovanih po Roma III kriterijumima, sa simptomima koji traju kraće od 10 godina.Pacijentima su isključeni organski uzroci nastanka simptoma i praćeni su 6 meseci.Rezultati studije su pokazali visoku efektivnost prilikom primene spazmolitika po potrebi, odnosno, kada pacijenti imaju izražene simptome bez obzira na tip IBS-a koji je prisutan kod pacijenta.
